Winternachten

Dit weekend gaf het Theater aan het Spui onderdak aan Winternachten, het internationaal literatuurfestival. Omdat wij in hetzelfde gebouw wonen hebben we ons zaterdagavond ondergedompeld in angst en hoop, het thema van de avond. Het festival zou draaien om internationale literatuur, uit Suriname en de Antillen. Wie iets van deze culturen op wilde snuiven moest daarvoor wel naar de kleine zaal, want in de grote zaal werd daar de hele avond geen woord aan vuil gemaakt. Daar vonden drie discussies plaast onder leiding van Michael Zeeman, Volkskrantcorrespondent in Rome en zelfverklaard hyperintellectueel. Volgens mij vindt hij zichzelf een buitencategorie denker en woordkunstenaar. Na een waterval van moeilijk, moeilijker, moeilijkste woorden, uitgesproken met zijn gezicht in een quasidiep nadenkende plooi volgde dan toch een vraag die makkelijk met een-derde van het aantal woorden had toegekund en dan voor de ondervraagde beter te begrijpen was geweest. Niettemin wist hij soms direct en best geestig te zijn. Het meest interessant vond ik de bijdragen van Louise Fresco, Ronald Plasterk en Sjoerd Soeters. Fresco zei bij terugkeer in Nederland na jaren bij de FAO in Rome geschrokken te zijn van de pessimistische teneur in Nederland en riep op - door een Libaneze schrijver te citeren - toch vooral ook de rozen te zien en niet slechts naar de dorens te staren. De wetenschappelijke feiten zijn hoopvoller dan de overheersende meningen. Ze zou graag zien dat de politiek meer gebruik zou maken van wat de wetenschap biedt. Architect Soeters loofde de compactheid en kleinschaligheid van de oud-Hollandse stad, de enige die door particulieren zijn gebouwd en niet door megalomane heersers. Hij pleitte voor terugkeer naar deze compactheid in ruimtelijke ordening. Open ruimte is gebaat bij aanwezigheid van mensen in die ruimte. Afwisselende gevels met deuren waar mensen in- en uitgaan, niet te grote pleinen. Grappig, want dat lijkt in tegenspraak met de individuele eisen die we stellen aan een leefbare omgeving: rust, ruimte om te parkeren, veel groen; maar ik kon me voorstellen dat de compactheid sociaal beter werkt. De Volkskrant heeft vandaag een verslagje waar ik me uitstekend in kan vinden.