Springtij: energie & klimaat

Van donderdag 25 september t/m zondag 28 september jl. vond alweer de 5e editie van het Springtij Forum plaats op Terschelling. Vier dagen gesprekken over de New Green Frontiers, in wetenschap, techniek, beleid, bedrijfsleven en inspiratie, van voedsel tot financiën, van energie tot biodiversiteit. Alle zintuigen en dagdelen deden mee.

Ik volgde de sessies bij het thema energie & klimaat. Daar ging het er scherp aan toe; men aarzelde niet direct de centrale dilemma's op tafel te gooien. Frans Rooijers, Piet Briët en ik hebben de discussies in een column proberen te vatten, bij het slotdiner voorgedragen door Frans.

Column Energie en Klimaat:

We mogen niet doemdenken, maar leuker kon Leo, onze IPCC-man, het niet maken: we zijn op weg naar +4ºC. Codetaal voor voedsel- en watertekorten, migratie en conflicten, en een zee die meer neemt dan ons lief is. En die gevolgen staan al op de balansen van de fossiele energieproducenten als bewezen voorraden olie, gas en kolen. Driekwart van die fossiele voorraad mag niet als CO2 in de atmosfeer eindigen als we de opwarming onder de 2ºC willen houden. En dat willen we, zegt ook de hele energiesector op Springtij. Energietransitie moet, natuurlijk. Waarom gaat het dan zo langzaam?....Lees verder op de website van Betty de Keizer.

Rigor, relevance, value

In a lecture on peer reviewing, I was taught that, as a reviewer, I should comment on the scientific rigor, relevance, and value of the manuscript (I'm talking about studies in management science, not natural science). Very well, I thought, the 'relevance' of course refers to whether the study addresses an interesting topic from a practical point of view. But, no no, the 'relevance' was meant to be purely scientific: does it address a gap in the literature? Then it must be 'value' that refers to the study's interest to the real world, right? Wrong again. Value means the kind of contribution made to the literature. Wow, so none of the reviewing criteria is concerned with actual real-world relevance! Isn't that a guarantee for academia disconnecting itself from the real world? Or would such a criterion be a harmful constraint on scientific inquiry, and is the disconnect prevented through other mechanisms that may be temporally separated (through research budget allocations for instance)?

La Marmotte, encore

A marmot whistles from the grassy alpine slope to my left, but I'm focused on my cadence and the stone building in the distance that marks the top of the Col du Glandon. Barely 8:30 in the morning and already 90 minutes into La Marmotte GranFondo, together with 2000 others. It's the yearly cycling race for amateurs that passes three legendary mountain passes before finishing with the (in)famous climb to Alpe d'Huez. This morning, remnants of last night's cloud deck mixed with early rays of sunlight make for a stunning scenery to climb through. In about 10 minutes I will reach the top of this first of four climbs and hope to find Merijn there healthy and happy. At 6 in the morning, I had dropped her off at the parking lot at the foot of the mountain with her bike and four bottles of sports drink. She would climb up before the riders, carrying the weight of the bottles on her back, in order to resupply my friend Mark and me when we crest the col during our race, which started at 7 AM.
Suddenly, I recognize the rider next to me. It's Henk, the Dutch guy I rode to the finish of the Vercors Challenge with, about 5 weeks ago. Would he have made the 1000 km trip to the French Alps again, just to participate in this race? How many times a year would he do that? What would he do for a living? He could be a lawyer, or a system administrator, or the owner of car dealership maybe. Instead of asking, I focus on dropping him. Why? Why is going fast always trumping the opening of the senses to all that's there to be seen, heard and smelled? The scenery is stunning, the weather nice, the people diverse. Could it make more sense to maximize one's time on the course rather than minimize it? Maybe, if people wouldn't immediately ask your time and rank when you tell them you did La Marmotte. Maybe it’s that bike racing brings a new social order. On the bike, social differences are neutralized and replaced at the finish line by the classification. From that perspective, it would be cowardice not to race, an arrogant rejection of the new order. And what about the joy of racing, the great feeling of satisfaction that is waiting for you at the finish line and which is strongly correlated to the amount of suffering endured to get there? The mountains won't go anywhere, I can devote them my proper attention some day when the clock isn't running. So, let's drop Henk if we can.
Unfortunately, my legs feel mediocre. I have more difficulty pushing the gears than I remember from last year and something in my back seems to block my left leg a bit. Merijn's waving and smiling. Two fresh bottles, a jacket and a kiss and down it goes, into the treacherous descent into the Maurienne valley. In the valley, I'm thinking I ended up in a good group to cover the 25 km traverse to the next col with. But the cooperation in the group is getting progressively worse. One frustrated rider starts screaming at another, but he is complaining to the wrong one, a strong one, instead of the short old Frenchman who, knowingly or not, is constantly sabotaging the echelon and deserves a . As a result, I'm spending much more energy on this flat part than I planned to. As soon as we hit the bottom of the Col du Télégraphe, the group is back to a mere swarm of individuals. The next 75 km over the Col du Télégraphe and the Col du Galibier back to the foot of Alpe d'Huez pass rather quickly. The weather is excellent: neither warm nor cold, some sun, some clouds, but no rain. When I hit the bottom of the climb to Alpe d'Huez I'm glad to discern Petra, Mark's wife, standing beside the road with her pregnant belly of 8 months, holding out a fresh bidon. We exchange bottles as if every second counted, and I drop all excess weight (jacket, arm warmers) at her feet. The speed I have to settle for I find a bit disappointing at first. But as I seem to be leaving behind most of the riders of the group I'd been in in the descent from the Galibier, I cannot be doing so bad. In corner #7, the (in)famous "Dutch corner,"  a bit past halfway up, there's Merijn again! She's holding out a bottle of refreshing water this time, which I partly pour over my head. I control my pace and manage to keep it steady until the top. I've tried a bigger gear, but the effect on my speed was zero. Coordination is giving in on the last steep straight, so this must be all I have today, the legs are done. Behind the finish line I suddenly find me and my salty face standing still in the midst of the colorful fair that is the finishing area in the heart of the ski resort. The abrupt change from a pressurized racing environment to a slow-paced holiday atmosphere confuses me.
According to the official time, I needed four minutes more than last year to finish the race and ended up 159th in the classification. Surprisingly close! All day I'd been disappointed about the speed on the display of my odometer; I was convinced that last year I was significantly faster. Last year, though, I didn't have an odometer, and with only four minutes difference it's impossible that I was really noticeably faster last year. So this innovation had been feeding me negative energy all day, for nothing! I can't believe I spent a good seven hours in the saddle, though. Normally, that would be a very long day, but today they passed very quickly. The loop the parcours makes is awe-inspiring on a regular day, but in an event like this, the magnificent mountain tops and endless roads seem to shrink to a mere backdrop for a cyclists' playground. Come back again tomorrow and the rocky heights will demand your renewed respect.
After finishing I feel a bit dizzy, but the feeling quickly fades. In the finish area I'm looking for Mark, but he's nowhere to be found. Last year, he was waiting right there behind the finish line. What happened? He was racing ahead of me from the bottom of the first uphill, and I did not see him again after that. Then, after about ten minutes, he suddenly shows up next to me, looking exhausted. Sweat drips from his glasses, leaving a trace of salt. He obviously just finished and told me he had a puncture near the Col du Galibier. As he was descending, in the first corner his bike almost slid from underneath him. He stopped, was freezing, but was lucky to find a kind spectator who happened to have a spare tube and CO2 cartridges. The guy replaced the tube and reinflated the tire while Mark was shivering. It had cost him at least 15 to 20 minutes. The malheur had cracked his morale and confidence, but he got back into his rhythm on Alpe d'Huez.
Mixed feelings after the race. I would love to race again next year, faster. But the time and energy that went into preparation was costly, in many ways. What would it take to get fit enough to feel strong, ride with grace, enjoy the effort, the scenery, and sometimes the game? Even more training, possibly. Should I just let go of the racing and maximally appreciate the opportunities the event has to offer. For that, though, I don't need a chip for timing and had better do a randonnée, together with the other old men.

Kaubad (ETH PhD Academy 2014)

Spent one week in Appenzell as participant in the ETH PhD Academy on Sustainability and Technology. 15 PhD students (14 nationalities) and a handful faculty stuck in a mountain hotel (Kaubad) for 5 days to discuss each other's work. Inspiring company, interesting research, learning, beautiful scenery, long meals, excellent service. The rhyme below blends events, quotes and research I observed, which, I'm afraid, will only fully speak to those who were there. More, less cryptic Kaubad narratives from other participants are published on: http://freddytale.blogspot.ch

Tiptop, vegi, Quöllfrisch

Suppe, Fondue, Nachtisch

Papers, review, debate

Quals and quants and roommate

Narrative, ontology

Raghu, Joanna, Magali

Appetizers, Hoffmann

5, 2, 0, Hoppmann

Focus, focus, focus

What on? Hocus pocus

No plain vanilla company

Shedding light on LED

MaxQDA, R, Stata

Really awesome data

Heavy duty agency

Outrageous EV subsidy

Mountain exploration

Barrier exploitation

Niche, TIS, institution

Incumbent dissolution?

Field configuring karma

Frame disruption drama

Cognitive hypotheses

Irish offshore qualities

Is Oman transitioning?

I’d like to do some modeling!

Group at Scheidegg. Photo: Jan Ossenbrink

Wubbo Ockels, gone too soon

Wubbo Ockels, 1946-2014 (Photo: HP Photography)

A cruel thing about cancer is its randomness. There's no justice, no explanation. The tumors are like snipers that randomly seek out their victims. Everyone a target. You feel it when a dear one is hit, like happened last year when the news got out that Wubbo Ockels was diagnosed with an aggressive kind of kidney cancer. Two years the doctors gave him - one year it was. Today, after a year of relentless fighting, his body could no longer. My thoughts go out to his wife Joos and their children and grandchildren.
In 1985, Wubbo became the first Dutch astronaut, flying aboard the Spaceshuttle Challenger. His space flight launched him onto the national stage. He never left. He leveraged his fame to advance the issues he deeply cared about: sustainability and new technology. It never tired him to explain how his experience in space had made him realize that his mission was on the ground. From space our planet looked so beautiful yet so vulnerable. Looking down from the shuttle it sank in that the earth is our only home and that it is habitable only thanks to an atmosphere that, as seen from space, is ridiculously thin. There is no escape planet. Earth is our spaceship and we are all astronauts, so we’d better not break it. That became his mission, which he pursued until this day he died. Too soon for all of us.
Wubbo displayed an uncommon kind of optimism and drive to act, which, I think, he recognized in young people much more than in adults. He had a strong love for and believe in technology. Young people developing spectacular sustainable technology, that is how Wubbo thought the planet was to be saved. And that is how I met him.
When I was a student at Delft University of Technology, studying Aerospace Engineering, Wubbo was a (the part-time) professor and adviser to the Nuon Solar Team, a group of students that had just won the World Solar Challenge in Australia with their self-designed and self-built solar-powered race car. I joined the project for its second campaign to develop a brand new car with a brand new team. Afterwards, Wubbo became my thesis supervisor and enabled me to write it on the solar car project. The collaboration has impressed me indefinitely. His drive to win, his intelligence, and the calmness to manage crises I had never experienced before. When he couldn’t make it to my graduation ceremony, he made a little video clip in which he spoke to me sitting in our solar car and dressed in his professor's gown. It made me feel proud. When a few of the solar team had the idea to take the car on a tour through Europe, from Greece to Portugal, Wubbo made it possible for us to work on it. He helped to attract sponsors and arranged assistantships so we could pay our rents. At one point, the Austrian road authorities were refusing to grant permission to drive on their roads with the solar car. Wubbo then picked up the phone and called his well-connected Austrian astronaut friend, to explain what was the problem. Shortly after we got the OK to drive in Austria and would even be escorted by police into the city of Vienna.
The solar team now has completed seven campaigns and many parallel initiatives have sprung from Wubbo’s mind, always revolving around young people and sustainability. Solar powered boats, a super fast electric bus (Superbus) and an energy self-sufficient yaught to live on now grace the roads and waters. His innovative ‘laddermill' wind power concept is in development. Ironically, when the system’s abilities were demonstrated by making it power an open-air performance of the Jan Akkerman band, it weren’t the energy companies that showed interest in the system but bands from all over the world that wanted to use it for their own gigs!
Over the years, Wubbo has grown a small army of techno-entrepreneurs, instilled with the drive to make a difference and the conviction that they can do it, because they have seen it and they have done it. The best thing they can do to remember Wubbo is to continue his work, to do what he has always done: go create the solutions for a sustainable tomorrow and have fun doing it.

Muesli

I walked around Brussels, looking for muesli, but no supermarket anywhere. I’d already given up when I spotted a tiny neighborhood grocery just a few doors from the AirBnB address I’m staying at. Inside, an older Indian-looking woman behind the counter. I browsed the shelves for a while. No muesli. Then I looked up. There, on the top shelf, about 10 feet from the floor: corn flakes, cruesli, and chocopops. A box of oatmeal caught my eye while my thoughts went back to the muesli I recently bought at Leclerc and which was more than a year past its expiration date. The woman sensed my hesitation and asked if she could help. I told her I was looking for muesli. Yes, she said, it’s over there, in the corner, next to the coffee filters. I looked but didn’t see muesli. There, she said, mousline! It was a package instant mashed potatoes. A slight misunderstanding. I said that I wanted the oatmeal, but that despite my 6'2'' there was no way I could reach it. The woman dove behind her counter and one second later re-emerged holding a full-size field hockey stick. She handed over the weapon to me, her potential robber. I was astonished, but touched by the gesture of trust. I lifted the stick and pulled the box of oats from the top shelf and caught it as it came flying down, almost smashing the jam jars in the act. I handed back the stick to the smiling lady, but kept the oats and let the expiration date hidden under the dust.

Au Laboureur

The bar at the end of the street I’m staying at in Brussels this week is called “Au laboureur.” That's French for “peasant” or “yokel.” Behind the glass windows I saw people behind foamy brown brews on bare tables. Locals, clearly. Unpretentious, pleasantly imperfect. Perfect, it seemed, for a tasty ale before sleeping. I walked in and ordered a Leffe blonde. It wasn’t crowded. One party looked like a group of volunteers having a project meeting. Another was just three friends chatting. Two or three men were standing at the bar. Another was outside, stacking chairs for the night. I found a table to the side of the room, close to a man and a woman with violin cases next to their table. I sat down on the bench that was fixed to the wall. After staring at the curiosities that decorated the walls for a while, I pulled out my book and tried to read. A young man came standing next to me. He looked down at my book, wandered away a bit, returned. He had a drink or two too many. He wasn’t looking at me but stared ahead and made strange faces. He murmured french words too soft for me to understand. I tried to ignore him, but then he touched my neck. He said something like “you’re eating your book, you.” And I thought I heard “dégage.” That means “get out of here,” I found out later. Like this, I couldn’t read. Aggression is often a deficit of love, so I laid down my book, took a good sip from my pint and said: please, have a seat. Bartender, please, poor my new friend a ‘pintje.’ He hesitated a moment, but then sat down. I said: Hi, my name’s Mark. What’s your name? He said he was Guillaume, so I said I would call him Bill then. I told him that I was from Grenoble and was visiting Brussels for business and that tonight I thought I’d better enjoy a nice beer than linger lonely in my apartment. I asked him how he was doing. Why is that any of your business?, he responded. I said that it wasn’t but that I liked to know. For a moment, he rocked on his chair uncomfortably. His eyes showed internal struggle. Then he calmed, sighed, looked me in the eye and said: I’m single, since yesterday, for god’s sake. She was formidable…Then we talked, about love, life and lumberjacks….

That's how it could have gone. In reality, after I laid down my book I finished my beer,  took my coat and left. If it happens again, though, I will have a strategy.

In theory

A year ago, I wrote that I envisaged my thesis to be "a piece of art composed of multiple theories." At least, it still sounds good. I also wrote that I was destined for deception. I'm not stupid.

Italian thoroughbred starting with F

Had you asked me six weeks ago whether I'd ever buy an Italian car,  my answer would have been a sure "no." My upbringing has endowed me with a robust lack of confidence in anything from the romanesque world, maybe with the exception of food, although parma ham still can't quite match bierwurst. In our family, there was no doubt: if you cared about quality, there was no other option than to buy German (because you couldn't afford Swiss or the Swiss didn't make it). Within this paradigm, one's search for a new car was limited to Ford (never mind that it's in fact American) and Volkswagen. Mercedes and BMW were too expensive, Porsche had little utility hence a waste of money, and Opel was ignored for whatever reason. The only thing southern European brands guaranteed was misfortune. Japanese were reliable, and cheap, but if you bought a Toyota, a deep, long economic recession would no doubt be imminent in Europe. Now imagine my bewilderment when I woke one morning a few weeks ago, realizing we were in fact the new owners of a 2005 Fiat Punto. Punto Cult, to be precise. A lovely little macchina. It should bring us places where we like to go but never got to because public transport doesn't go there or has already left by the time we wake up on Saturday mornings. Places like trailheads, domaines skiables, and friends' homes. In the first few weeks, though, our little Fiat has only brought us to places I'd rather avoid: the strip mall, IKEA. The irony. When you live in a city apartment, where streets are narrow and often clogged, buying an old, gasoline-fueled car may seem like be a somewhat irrational decision. Isn't it a step back, in times of moving toward a sharing economy with electric, self-driving vehicles, and a city in which cars are few and on the move, not parked 99% of the time? A parked car, though, is still better than a driving one, or so I tell myself, and our Punto is destined to get lots of rest. As jeunes conducteurs, we have to save on gas anyway to be able to afford the insurance.

Enfin, La Marmotte

Mark en Mark, na gedane zaken

Op 6 juli j.l., even over half drie in de middag was het een feit: ik heb La Marmotte volbracht. La Marmotte is een begrip, althans onder amateurwielrenners. Het is een wedstrijd voor iedereen in de Franse Alpen. Het parcours is als een koninginnenetappe in de Tour de France: achtereenvolgens moeten de Col du Glandon, Col du Telegraph, en de Col du Galibier bedwongen worden, en de streep ligt bovenop Alpe d'Huez. 174 km, 5000 hoogtemeters. Geen sinecure. 7000 mensen doen er tegenwoordig mee. Menig winnaar uit het verleden heeft daarna verdienstelijk meegedraaid in het profpeloton; ik noem een Laurens ten Dam. Het lijkt erop dat La Marmotte vooral voor Nederlanders een mythisch karakter heeft. Het zal ermee te maken hebben dat de bergen voor ons plattelanders toch iets bijzonders blijven. We hebben ze zelf niet en een fietslegende kan je pas worden als je op de zwaarste parcoursen kunt uitblinken. Denk aan Merckx, Indurain, maar ook Peter Winnen, en Rooks en Theunisse. De bergen spreken tot de verbeelding, en één berg in het bijzonder: Alpe d'Huez. De Nederlandse berg - 8 keer won er een Nederlander een touretappe - en laat daar nou de finish liggen van La Marmotte. Bovendien, voor wie in de criteriums en waaierklassiekers niet kan schitteren is La Marmotte een alternatieve weg naar glorie. Dat was zeker zo bij mijn studentenwielervereniging. La Marmotte, dichter bij het Tour de France-gevoel kom je niet. In mijn actieve periode als wielrenner, toen ik 19, 20 jaar was, heb ik hem nooit gereden. Daarna ging ik hardlopen, en marathonschaatsen, en droomde ik van een Elfstedentocht (die ik overigens ook nooit reed). Maar vorig jaar verhuisden Merijn en ik naar Grenoble, de "hoofdstad van de Alpen." Ons nieuwe huis stond plotseling op slechts 50 km van de start van La Marmotte. Toen we kort na onze verhuizing Mark, een goede vriend uit Nederland, stonden aan te moedigen die meedeed aan La Marmotte 2012, en de fietsers voorbij zagen trekken in de laatste steile kilometers voor Alpe d'Huez werd het besluit genomen: volgend jaar doe ik ook mee.
En zo, op zaterdagmorgen 6 juli jl., toen de ochtendzon het dal nog niet had bereikt, snelde ik temidden van een gigantisch, incoherent peloton naar de voet van de eerste beklimming, de Col du Glandon. Na 11 km, in Allemont, zag ik honderden fietsers voor me al tegen de stuwdam opklimmen; toen ik zelf over de dam reed zag ik achter me honderden die nog moesten beginnen. De hele klim haalde ik mensen in, maar het beeld veranderde niet. Rustig aan, was mijn mantra tegen de verleiding elke top als finish te zien. Het kostte moeite, maar ik deed m'n best mijn twee bidonnen voor de top van de Glandon leeg te drinken. Bovenop vulde ik snel bij met water en goot er poeder bij om er sportdrank van te maken. Daarna gelijk door de steile afdaling in. De afdaling van de Glandon is erg gevaarlijk: heel steil in het begin, vrij smal, en scherpe bochten volgen elkaar snel op tot helemaal beneden. In het verleden heeft het tot noodlottige ongelukken geleid en daarom is sinds een aantal jaar de afdaling geneutraliseerd (dat wil zeggen dat de tijd wordt stop gezet op de top en onderaan weer gaat lopen). Desondanks was het een regelrecht slagveld waar we doorheen daalden. In elke bocht stond wel iemand met een lekke band en zeker drie keer zag ik een renner roerloos op het asfalt liggen waarover ambulancepersoneel zich ontfermde. Vlak voor mij klapte een voorband op een steil stuk; gelukkig kon de fietser veilig stoppen. Ik werd er een beetje bang van. Geneutraliseerd of niet, de afdaling van de Col du Glandon bleek een filter voor roekelozen, ondeugdelijk materiaal en remtechniek, want daarna heb ik niets geks meer gezien. Een beetje verkleumd en met stijve schouders en nek bereikte ik de warmte van het dal. Vanaf daar was het 25 km naar de voet van de Col du Télégraphe in Saint-Michel-de-Maurienne, geleidelijk bergop. Ik had me voorgenomen hier geen trap teveel te doen, omdat er geen winst mee te behalen valt. In je eentje win je het nooit van een groep. Het patroon is voorspelbaar: groepen rijden harder dan individuen, dus eenlingen en kleine groepjes versmelten tot steeds grotere, hongerige rupsen, waarin het lekker toeven is. Als een snellere, grote groep een langzamere inhaalt, wordt de langzamere vanaf de staart tot de kop opgegeten totdat deze er aan de achterkant weer uitkomt en de groep zich weer splitst. Wie geluk heeft vindt direct een goede groep gretige hardrijders, wie pech heeft sleurt kilometers tegen de wind in met koekenbakkers achter zich aan voor hij uiteindelijk wordt opgeslokt. Zelf mocht ik niet klagen. Twee sterke Denen in mijn begingroepje wilden graag tempo maken, maar het was duidelijk dat ze anderen zo min mogelijk wilden laten profiteren. Ze reden even hard op kop en gingen toen zitten gebaren dat er gerouleerd moest worden. Ik en de enige andere die mee was gesprongen deden dat braaf totdat we een grotere groep bereikten om de resterende vlakke kilometers in te verbrengen. In Saint-Michel sloeg de weg scherp rechtsaf en begon direct flink te stijgen. Gelijk was er van een groep geen enkele sprake meer. De potige Denen bleken geen klimmers. Ik zocht mijn eigen tempo en hervatte de inhaalrace die ik op de Glandon begonnen was.

In de afdaling van de Galibier

De Col du Télégraphe is een lekkere klim. Met 11 km is de afstand te overzien en het stijgingspercentage is mild. Niet lang nadat ik begonnen was kwam een ranke renner mij voorbijgereden. Hij zag er erg jong uit, had dunne benen, maar uit zijn houding en soepele tred sprak toch ervaring. Zijn snelheid lag net ietsje hoger dan de mijne en elke haarspeldbocht zag ik hem wat verder voor me. Nog voor de top was ik hem uit het zicht verloren. Later vond ik op het internet dat hij Janno de Bruijn was, een jonge renner van WV Breda, en als 52e was geëindigd. Een getalenteerd klimmer; houdt hem in de gaten. Ik merkte dat Janno's trapfrequentie iets hoger was dan de mijne en realiseerde mij weer dat het belangrijker was krachten te sparen dan versnellingen. Ik schakelde een tandje lichter. De drankpost op de col sloeg ik over, een paar kilometer verderop, in Valloire, zou immers de volgende al zijn. In de kort afdaling naar Valloire at ik van mij 'pâte de coign,' de staaf kweeperenpasta die ik op de dagelijkse markt aan het einde van onze straat had aangetroffen en mij uitgelezen sportvoeding had geleken. En gelukkig, ook na bijna vier uur fietsen smaakte het spul uitstekend. Toen ik een paar minuten later door Valloire rolde werd ik ongerust: geen drankpost? Mijn bidons waren zo goed als leeg en zonder vocht waren de 18 kilometer naar de top van de Galibier een heikel vooruitzicht. De zon was inmiddels flink hoog geklommen en straalde vol op de zwoegende ruggen van de wielrenners. Na Valloire liep de weg direct flink omhoog. Na ongeveer een kilometer zag ik een groot geel bord. Ravitaillement à 1 km stond erop. Inderdaad was daar een grote drankpost met partjes fruit en kranen om bidons te vullen. De eerste bidon vulde ik met water en dronk direct met grote teugen. Daarna goot ik vlug vers sportdrankpoeder in beide bidons en liet ze vollopen met heerlijke koele water. Nu kon mij weinig meer gebeuren.
De eerste kilometers tot de scherpe bocht bij Plan Lachat waren warm maar gingen vlot voorbij. Plan Lachat markeert het einde van het hoofddal. Vandaar klimt de weg tegen een flank op om via een zijdal de Col du Galibier te bereiken. Die laatste 8 kilometer tussen Plan en Col zijn steiler en de hoogte doet zich gelden. Ik merk direct dat m'n ademhaling sneller wordt en het tempo lager; ik moet een nieuwe balans vinden, doorrijden maar niet forceren, nu nog niet. Toch is elke col een soort tussenfinish waarna herstel wacht en dus laat ik me de laatste kilometers vaak verleiden tot een iets hoger tempo. Na de eerste steile kilometers vanaf Plan Lachat wordt de weg wat toegeeflijker en kan ik de top zien. Ik haal nog steeds deelnemers in en rijd van rijder naar rijder. Bovenkomen op de Galibier voelt als finishen. Tussen mij en mijn lief zijn geen obstakels meer. Er is slechts 40 km afdaling naar Le Bourg d'Oisans en daarna als toetje nog de klim naar Alpe d'Huez. Dat is geen licht toetje, maar ik zal er de tijd voor hebben, mocht dat nodig zijn.

Petra

De drankpost op de Galibier sla ik over, maar daar krijg ik al snel spijt van. Petra (vrouw van vriend Mark) staat weliswaar met een verse bidon op mij te wachten aan de voet van de Alpe, maar die lange afdaling daarnaartoe gaat al snel een uur duren en is bij uitstek geschikt de vochtbalans te herstellen. Terwijl ik de bochten van de afdaling naar de Col du Lautaret goed probeer aan te snijden vervloek ik mezelf en ook het hobbelige asfalt dat een aanslag op mijn nekwervels pleegt. Ik ben alleen en de wind waait hard. Op de Col du Lautaret zitten mensen langs de kant en wijzen politiemensen de wielrenners de goed richting op: rechtsaf, de brede route nationale op richting Grenoble. Het lijkt wel koers.
De wind blaast in het gezicht en ondanks de dalende weg zakt m'n tempo snel. Dit is ontmoedigend, zo wordt het nog hard werken waar ik op rust had gerekend. Een kleinere man komt me voorbij en ik kruip in zijn wiel. Op onverklaarbare wijze daalt hij zonder te trappen sneller dan ik terwijl ik zijn zog zit. Ik snap er niets van. We halen nog een tweetal in en van achteren sluiten meer renners aan. Terwijl we geleidelijk dalen en de tunnels elkaar snel opvolgen wordt de groep groter. Een kaar raak ik met mijn linkervoet het voorwiel van een kleine man omdat ik iets uitwijk naar links. Ik schrik, maar gelukkig blijft de man overeind. Met een mannetje of 20 à 30 komen we terug in Le Bourg d'Oisans, aan de voet van Alpe d'Huez. De renners die voor me rijden slaan plotseling af, naar de drankpost, en een groep is van het ene op het andere moment geen sprake meer. Ik rijd door want een stukje verder zal Petra staan met een verse bidon voor mij. Een bocht naar links en ik kijk tegen de asfaltmuur aan die naar de Alpe leidt. Ik zie Petra nergens en voel direct mijn droge mond. Maar dan hoor ik haar mijn naam roepen en als ik omkijk zie ik Petra met mijn bidon en een gelletje achter me aan rennen. Dankbaar neem ik de bevoorrading aan en begin aan de finale.

Merijn, met haar nieuwe shirt

Het venijn van Alpe d'Huez zit 'm in de kop; de eerste twee kilometer naar het gehucht La Garde zijn het steilst, meer dan 10%. Als je die overleeft moet de rest ook lukken. Ik probeer een goed tempo te vinden, nog niet te veel te geven en niet te trots te zijn voor de lichtste versnelling. Wat is het warm! Na La Garde volgt een lang stuk tegen een steile bergwand waarop het kerkje in de fameuze 'Bocht 7' - de Dutch Corner - als een vuurtoren over de vallei waakt. Veel energie heb ik niet meer over maar het gaat nog; de ergste pijn zit in mijn brandende voetzolen. Af en toe kan ik een tandje zwaarder schakelen, maar steeds als het weer iets steiler wordt, moet ik toch weer een versnelling terug. Bij het kerkje staat Merijn me op te wachten. Ik herken haar laat, want ze heeft een nieuw shirtje aan. Omdat ik te moe ben om direct tot die conclusie te komen blijft de verwarring nog enige tijd bij me. "Gaat ie goed? Nog een half uurtje!" roept ze en rijkt me een verse bidon met water aan. Ze heeft een uitstekende plek gekozen, ideaal voor een laatste shot motivatie. Arrivée à 6 km, staat er even later langs de kant. Een half uurtje, zou moeten kunnen. Ik spuit wat water door mijn helm en door het verkoelende effect lijk ik opeens even wat harder te kunnen rijden. Ik zou dat vaker moeten doen, maar verzuim. Van de vorige keer dat ik hier omhoog reed herinner ik me dat na het dorpje Huez een vlakker stukje komt, maar deze keer blijkt dat een fata morgana; de verlichting blijft uit.
Al sinds ik aan de klim begon zie ik renners naar beneden komen, de snelle mannen die de tocht al hebben volbracht. Steeds als ik er één zie kijk ik of het m'n vriend Mark is, man van Petra, en een half uur eerder gestart met serieuze ambities. Ik heb hem nog steeds niet gezien als ik tussen de gebouwen van het skidorp kom waar de weg afvlakt en nog slechts anderhalve kilometer tot de aankomst rest. Dan ben ik of goed bezig, of hij wacht me op na de streep. Het geeft me moraal om flink door te trappen tot de laatste meter. Zo soepel mogelijk zwier ik over de rotonde en langs de drankhekken onder de aankomstboog door. Plotseling is het voorbij, gedaan, volbracht.

Finish!

Even verderop staat Mark me inderdaad op te wachten. Fijn hem te zien, fijn niet alleen te zijn na 7 eenzame uren in het zadel, ondanks de massa fietsers om me heen. Volgens de tijd op mijn horloge moet ik er ongeveer 7 uur over hebben gedaan. Mark is er al een tijdje. Hij loopt met me mee om de chip van de tijdwaarneming in te leveren en de oorkonde met eindtijd op te halen. De officiële tijd is 6:34 (zonder afdaling van de Glandon dus), wat later goed blijkt voor de 108e plaats in de einduitslag. Dat is veel meer dan ik had gehoopt. Mark is met 6:19 een kwartiertje sneller (51e plaats). Voor hem is het zijn beste tijd van al zijn deelnames. Ik voel me leeg, maar heerlijk. Samen dalen we terug de Alpe af naar Bourg. We moeten goed uitkijken voor zich omhoog worstelende deelnemers die soms op de verkeerde weghelft rijden om dat daar wel een beetje schaduw is. Uitgeputte mannen zitten in beekjes die van de berg af komen. Het lijkt een slagveld. Beneden in het dorp vinden we onze vrouwen op het terras van een hotel. Wij zijn dan niet de nieuwe Rooks en Theunisse, maar de hoofdprijs is toch voor ons.
Ook Merijn en Petra zullen blij zijn dat het voorbij is, dat ze even verlost zijn van onze mentale afwezigheid, kinderlijke spiegelingen aan Froome en Contador, getwijfel over voeding, walmende sportkleding en een besmeurd bad omdat daar de fiets zonodig schoongemaakt moest worden na weer een trainingsrit in de regen. Voorlopig tenminste.