Sustainability Economics

Came across this interesting article by Robert U. Ayres (Ecol. Econ. 67: 281-310), which presents an assessment of where we stand on "sustainability economics." It's from 2008. In the somewhat academic lingo, one might recognize concepts that have been popularized in the few years since. I picked the following passages, but to better appreciate these endpoints you're encouraged to read the whole thing.

On Paul Gilding's The Great Disruption (p. 293):

"..is there a plausible scenario that could get us to a reasonable approximation of the zero-emissions world within a couple of generations? I believe there is such a scenario, viz. the solar hydrogen-plus-conservation economy, although the short name does not give sufficient emphasis to the equally important future roles of wind, tidal power, biomass, photovoltaic (PV) electricity, materials recycling, ultra-light electric vehicles, and possibly nuclear electricity. Nor does it give sufficient emphasis to the shift from “throw-away product orientation” to “lifetime service orientation” (IPS) in the manufacturing sector. Another name for the scenario could be “the spaceship economy”. However it is named, I believe this scenario is inevitable in the long run, if the world does not explode into resource wars and anarchy." And: "My core argument is that this combination of technological potential and demonstrated demand (reflecting a societal need) could trigger an industrial revolution of the first magnitude. Surprisingly, perhaps, none of the standard energy-economic forecasting models predict such a burst of creative activity" (my emphasis). A bit before: "There are no physical laws standing in the way. The major barriers are indifference, initial costs and vested interests."

On the Circular Economy (p.291):

"In the ultimate spaceship (or circular) economy the material cycle would have to be closed, or nearly so. On the other hand, such an economy must be extremely energy-(exergy)-intensive. Are there enough non-polluting sources of energy? The answer is probably ‘yes’ at least in the long run."

Raise the green bar to incite innovation

"Het Financieele Dagblad," the Dutch Financial Times, called for readers to share innovative and entrepreneurial ideas while coalition negotiations are taking place behind closed doors. Here's my response, which was published on http://fd.nl/opinie/285724-1209/vernieuwende-ideen (Dutch, registr. req'd):

As prospective coalition parties PvdA and VVD seem to be well on their way toward a coalition agreement, the question is less about which combination of parties would guarantee an entrepreneur's perspective in policy making - it's about what policies the coalition should put forward to foster entrepreneurism in the Netherlands and sustainably recover from the crisis. Many good proposals have been made, such as those by Jan Rotmans et al. in this paper (Oct. 8, 2012) and by Herman Wijffels in his booklet "Formeren is vooruitzien." At first sight, their 'green' and 'circular' economy may seem to put unhelpful, additional restrictions on the set of solutions to the economic crisis, but the opposite is true: 'green' as a guiding principle is not restrictive, it is liberating.
It opens doors to a new realm of smart, elegant products and services. It allows entrepreneurs and designers renewed creativity. Demand for construction and installation workers goes up. Work regains purpose. Take a look at Germany, where small and medium enterprises have energetically gone to work now the country has chosen to transition to renewable energy.
That should be possible for the Netherlands as well. For the Ellen MacArthur Foundation, McKinsey has calculated that by moving to a circular economy - one that is regenerative, designed to maximize reuse of resources and eliminate waste - EU industries would gain $630 billion a year up to 2025 compared to the current model, stimulating economic activity in product development, remanufacturing and refurbishment. The Netherlands should seize this opportunity as it is well positioned to do so - no other country sends as little a share of its waste to landfill and the Dutch economy is one of the most resource-efficient in the world.
The countless green grassroots initiatives in the Netherlands are proof that citizens and entrepreneurs are willing and ready - may the new government facilitate this transition by setting high the green bar.

Lancegate

De affaire Armstrong - “Lancegate” - is vooral een verhaal van morele armoede, dat past in het rijtje bankencrisis en bouwfraude. Het lijkt me geen probleem dat zich tot de wielersport beperkt. Het is een verhaal van machtsmisbruik, van private kortetermijnbelangen die het winnen van de gedeelde langetermijnbelangen van de sport en de jeugd, van meelopen en vastlopen, waarin de echte helden de 'losers' waren, uitzonderingen die hun baan en droom riskeerden. Het is te danken aan degenen die geen belang hadden bij het verzwijgen van de dopingcultuur, zoals de vaak van het voeren van een hetze beschuldigde Franse politie en justitie (met ongetwijfeld hun eigen onvolmaaktheden), dat de ommekeer in het wielrennen nu in gang is - niet aan de sporters, de bonden, of het journaille. Om zich te weren tegen de rot in elk systeem is onafhankelijk, kritisch denken, moed, mondigheid en het koesteren van alternatieven gevraagd, en een samenleving die dat stimuleert.

Springtij 2012

Nog hoog op de golf van #Springtij2012 surf ik weer huiswaarts. Drie dagen ondergedompeld in duurzaam Nederland, het heeft me duizelingen gebracht. Nu, tijdens een lange treinreis, kunnen ze langzaam plaatsmaken voor een grove synthese van drie dagen plenaire sessies, masterclasses en persoonlijke gesprekken, in collegezaaltjes, kerkjes, bos en duin, rond kampvuren, aan ontbijt- en dinertafels, in de bus en op de fiets, tussen de tonnen, in een parochietuin en op de boot.

Kort na aankomst op het mooie Terschelling werd de enorme urgentie van het duurzaamheidsvraagstuk meteen in woord, getal en beeld goed ingewreven. Ik merkte dat ook het goed ingevoerde Springtijpubliek ernstig was geraakt door de beelden van een door het Noordpoolijs zakkende Bernice Notenboom en de curves die de desastreuze afname van het arctische zee-ijsvolume lieten zien. In geen mogelijkheid is een ijsvrije Noordpool nog te voorkomen, en god betere dat niet het permafrost en Groenland in de val worden meegesleurd. De grondstoffen raken op, de zee wordt een plastic soep en soorten verdwijnen in moordend tempo. Ondertussen groeit de wereldbevolking rustig verder, wordt rijker en vraagt steeds meer van moeder aarde. De trends kenden we al, maar het is altijd weer erger dan voorheen, nooit valt het mee. De situatie is hopeloos (“maar niet wanhopig,” zei Wouter van Dieren).

De frustratie zit dan ook hoog bij de meeste deelnemers. Waarom gebeurt er niets in Nederland? Voor zijn cleantechmiljarden vindt Paul Kloppenburg geen projecten in Nederland, alles gaat naar elders. Eneco bouwt zijn windmolens in België. En Iman Stratenus van de World Business Council for Sustainable Development zit vooral met Koreanen aan tafel, nauwelijks met Nederlanders. In twee decennia zijn we van een gidsland een “omgekeerd Asterixlandje” in Europa geworden (ook al gaat het volgens het PBL behoorlijk goed met onze directe leefomgeving) – we zakken op de belangrijkste lijstjes, zei Alexander Rinnooy-Kan.

Op Springtij leek bijna niemand nog iets goeds te verwachten van de grote jongens, van de overheid, de olie- en gasbedrijven of de energiereuzen. De energiebaronnen Alders, Lankhorst en Benschop, die zich als vrienden van de planeet dachten te presenteren, bereikten het tegenovergestelde. Zij moesten de hoon van de zaal trotseren, want er is geen geduld meer voor vingerwijzen naar de ander. En ook niet meer voor de fatalistische business-as-usual scenarios waarachter de Shells en Exxons zich verschuilen en die zij verwarren met quasi-stoer ingenieursrealisme.

Dat leek me duidelijk anders dan een aantal jaar terug. Toen waren de energiepijlen nog op de overheid gericht, en op de energiegiganten. De overheid moest de regie in handen nemen, en de energiebedrijven moesten zich daarnaar voegen of met vrijwillige afspraken de weg plaveien. Met een goed Rijnlands publiek-privaat polderhuwelijk zouden we CO2-kampioen worden. We willen het nog steeds, maar het geduld is op. Nee, op dit Springtij werd niet in eerste instantie naar de andere partij gewezen; het moet van ons allemaal komen. Jim MacNeill begon ermee op de openingsmiddag. Politici leiden het volk daarheen waar het naar toe wil, zei hij. Laat dus vooral weten waarheen dat is: schrijf naar je volksvertegenwoordiger, naar je krant, gebruik facebook en twitter. Rinnooy-Kan, op zijn vrije zaterdag naar Springtij gekomen, begreep het één-tweetje. Hij verwierp de tegenstelling tussen leiders en volgers. Iedereen in elke rol – als kiezer, consument, ondernemer, baas, medewerker, belegger, ouder, etc. – draagt verantwoordelijkheid. zei hij. Het gaat erom die te nemen. Vrij naar G.W. Bush:  “Zolang je geen deel bent oplossing, ben je onderdeel van het probleem."

Het heft in eigen hand nemen, dat gebeurt al volop! Springtij liep over van de voorbeelden. Denk aan het succes van Marjan Minnesma en Jan Rotmans met Urgenda, er zijn al 180 energiecoöperaties in Nederland ving ik ergens op, duurzame dorpen, de vele creatieve ondernemers, de jongerenacties, de nieuwe concepten zoals de blue en circular economy, enzovoort. De boodschap: we wachten niet langer, we doen het zelf wel. Aan ideeën, modellen en energie geen gebrek.

We klampen ons graag vast aan deze ontwikkeling en roepen dat de duurzaamheidsrevolutie is aangebroken. Oude waarden worden hervonden, waarden die passen bij een duurzame samenleving. Jongeren geven niet meer om bezit en delen graag hun auto of boormachine. Zijn we op weg naar een nieuwe gemeenschappelijkheid die de oude orde van onderop verdrijft?

Ik hoop het. Maar ik moet ook denken aan de jongeren die in Haren er een wonderlijke idee van het concept ‘delen’ op na bleken te houden. En weliswaar zijn wij op Springtij tamelijk eensgezind (“OSM: ons soort mensen,” noemde Jan Paul van Soest dat, met een gedeelde voorkeur voor een egalitaire en communautaire samenleving), maar in Nederland, en ook elders, met name in Amerika, is de tweedeling in de samenleving scherp, zie de recente parlementsverkiezingen. Twee uiteenlopende visies op de samenleving houden de politiek in gijzeling, een reden waarom er op hoger niveau zo weinig gebeurt. Wat voor de één de hemel is, is voor de ander een socialistische hel.

Kan in deze context een duurzaamheidsrevolutie van onderaf over het kantelpunt komen? Of gaat ze tegen deze kloof oplopen? Het laatste lijkt me reëel. We kunnen de rijksoverheid en de grote energiebedrijven wel afschrijven en negeren, maar staat de urgentie dat wel toe? Schaal is hard nodig, zei Jim MacNeill. “Met gloeilampen vervangen komen we er niet.” Schaal, daar kunnen we de grote jongens goed voor gebruiken: de overheid om de kaders te stellen, bedrijven voor het groot maken van innovaties.

“De duurzaamheidsbeweging moet niet alleen maar mediteren, maar meedoen om de macht,” zei dan ook Iman Stratenus. Het was een terugkerend thema en, denk ik, de belangrijkste boodschap aan Springtij. Vanuit Stratenum’s internationale perspectief lijkt progressief Nederland vooral de zijlijn op te zoeken als het spel ons te vuil is. Maar langs de lijn wordt niet gescoord. Een beetje "Machiavellisme 2.0" mag dan ook best, sterker nog, is noodzaak, legden Rob Chömpff en Jan Paul van Soest uit in de Zeevaartschool, want de tegenkrachten zijn ‘geöliede’ machines en doen niet anders. Framing is de sleutel. We worden aan alle kanten gevangen in sluwe frames in de strijd om de hearts and minds. Halen we daar onze neus voor op, of gaan we de confrontatie aan met de tactieken die daarvoor nodig zijn? Liefdevolle confrontatie, dat wel, hoe moeilijk ook - “with malice toward none, with charity for all” (Abraham Lincoln, dus ooit een Republikeins frame) kunnen we de weg vinden naar nieuwe gemeenschappelijkheid. De circular economy, de blue economy, zero impact growth, Nederland krijgt nieuwe energie, TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity): aan bewegwijzering geen gebrek.

Buiten voor zeevaartschool Willem Barentsz speelde een kleuter. De hippe elektrische Renault Twizy zoemt zachtjes voorbij. De kleuter keek op, was even stil en riep: “papa, ik wil ook zo’n auto!” Papa weet nu waarheen.

Pyramid 2012 Washington DC completed successfully

Pyramid 2012 Washington DC completed successfully: Yesterday, a little over 5:30 pm, when the venue had already officially closed, we reached a capstone agreement and put a star-spangled bann...

Thierrygate ronde 4

In het klimaatsneeuwballengevecht op de opiniepagina's van het NRC, is vandaag de laatste worp aan de klimaatwetenschap zelf, voordat de dooi invalt? In een merkwaardig column twee weken geleden herkauwde rechtsfilosoof Thierry Baudet een serie allang weerlegde argumenten om het punt te maken dat we ons over klimaatverandering geen zorgen hoeven maken. Er volgden tegenreacties en reacties op tegenreacties; de lezer moest maar op de blauwe ogen van de auteurs afgaan om te oordelen wie gelijk had. Vandaag verscheen een reactie van vier klimaatwetenschappers zelf waarin zij de argumenten van de sceptici tegen het wetenschappelijke licht houden: "Herhalen van klimaatsceptische argumenten maakt ze nog niet waar." Mooi, dan kunnen we nu weer verder praten over wat we met deze kennis moeten doen. Ik hoop dat Baudet morgen in zijn column aan deze discussie een bijdrage levert.

Pyramid 2012 Washington DC: A Fun Workshop on Sustainable Transportation for DC

Pyramid 2012 Washington DC: A Fun Workshop on Sustainable Transportation for W...: On February 17-19, 2012, all across the world groups will get together to tackle a sustainability challenge in a fun way. This is " Pyramid ...

klimaatwetenschapspolemiek op opiniepagina's duurt voort

Het klimaatsneeuwballengevecht duurt voort op de opiniepagina's van het NRC. Deze week is het weer de beurt aan de 'sceptici,' de tegenstanders van het terugdringen van CO2-uitstoot. De verschillende auteurs verwijten elkaar onwetenschappelijk te zijn en selectief te winkelen. Het deert hen niet dat zij zelf zwart zien. Een brievenschrijver van vandaag, Salomon Kroonenberg, verwijt Wouter van Dieren dat hij geen wetenschappelijke argumenten gebruikt. Zonder bronnen aan te voeren laat hij wat 'feiten' vallen en verzuimt te vermelden dat de meerderheid van de 16 ondertekenaars van de brief in de Wall Street Journal nog nooit klimaatwetenschap heeft bedreven en een antwoord ondertekend door 38 actieve klimaatwetenschappers korte metten maakte met de argumenten van de 16 (verhaal hier). De werkwijze en invloed van de antiklimaatlobby die Wouter van Dieren noemde is daarentegen weldegelijk onderzocht en als argument geenszins onwetenschappelijk (hier). 'De zoektocht naar waarheid' waar brievenschrijver Visscher voor pleit wordt ernstig ondermijnd wanneer de beste wetenschappers doodsbedreigingen ontvangen en zich telkens moeten verdedigen tegen nietsontziende aanvallen op hun integriteit. Als het inderdaad om de wetenschappelijke feiten gaat, speelt de wetenschapsredactie hier dan geen rol in? Ik neem aan dat zij zich goed op de hoogte houdt van de klimaatliteratuur. Laat haar nou de feitenclaims in opiniebijdragen hieraan toetsen. Is dat censuur? Er lijkt me een verschil tussen vrijheid van meningsuiting en feitenmanipulatie. Het probleem is eerder praktisch: het is te lastig, tijdrovend en maakt dat de krant zelf middelpunt van kritiek wordt. Mening en feiten zijn moeilijk uit elkaar te houden en ook feiten kennen vele nuances en kanttekeningen.  Bovendien worden instituties niet meer vertrouwd. Daarom wordt onder het mom van een 'gebalanceerde berichtgeving' die last naar de lezer doorgeschoven, die slecht geëquipeerd is de institutionele rol over te nemen en in verwarring achterblijft. En dat was nou precies de bedoeling.

Thierry Baudet slaat klimaatplank gevaarlijk mis

In het NRC van vrijdag 27 januari jl. wijdde Thierry Baudet zijn column aan klimaatalarmisme en suggereerde dat investeringen in emissiereductie weggegooid geld is. Daarbij herkauwde hij argumenten van zogenaamde klimaatsceptici die al lang en breed weerlegd zijn. Het NRC publiceerde vandaag reacties van Jan Terlouw en Wouter van Dieren. En een gezelschap vooraanstaande Nederlandse klimaatwetenschappers doet ook een duit in het zakje en corrigeert punt voor punt de 'feiten' van Baudet (zie hier: http://ejo-twitter.blogspot.com/2012/01/hopelijk-weet-columnist-thierry-baudet.html). Ook ik kon het niet laten een reactie naar de opnieredactie te sturen. Die is in geredigeerde vorm als brief geplaatst, hierbij de complete versie:

Het valt te prijzen dat NRC ruimte biedt aan jonge columnisten en het is verheugend dat ook een rechtsfilosoof klimaatverandering het bespreken waard vindt (Thierry Baudet, 27-01-2012). Baudet’s mening is zijn goed recht, maar als hij het wat nauwer zou nemen met de feiten zou die ongetwijfeld anders uitpakken.
Het is niet controversieel dat er enige onzekerheid bestaat, zoals Baudet zegt, in de mate waarmee het klimaat reageert op een verhoogde concentratie CO2 in de atmosfeer. Maar die onzekerheid is niet zo groot en relevant meer. We weten heel goed dat het klimaat voldoende sterk op extra CO2 reageert dat de hoeveelheid die we jaarlijks uitstoten ons zorgen moet baren. Die kennis is te danken aan decennialange investeringen in onderzoek. Hoewel de schattingen van de kosten van klimaatverandering sterk uiteen lopen, rechtvaardigen ook de lage schattingen een stevige emissiereductie. We mogen blij zijn dat we dat nu weten, want hoe langer we wachten met het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, des te duurder die opgave wordt. Het over het algemeen conservatieve Internationaal EnergieAgentschap (IEA), de energiedenktank van de OECD dat onder leiding staat van onze eigen Maria van der Hoeven, kwam eind vorig jaar tot diezelfde conclusie. Uitstel van actie is een “valse economie,” schreef het. Het berekende dat elke euro die voor 2020 minder in schone energie wordt geïnvesteerd, ons na 2020 4,30 euro extra zal kosten om voor de extra uitstoot te compenseren.
Bovendien levert een euro die aan emissiereducerende maatregelen wordt besteed veel meer dan alleen klimaatwinst op. Veel energiebesparende maatregelen betalen zich binnen een aantal jaar terug. Schone energieopwekking en voorstuwing verbetert de luchtkwaliteit, bespaart kosten in de gezondheidszorg en brengt nieuwe economische kansen. En het tegengaan van ontbossing in de tropen beschermt bedreigde diersoorten.
Er is geen enkele reden te geloven dat een euro die niet naar klimaat gaat ten goede zal komen aan aidsbestrijding en armoedebestrijding. Integendeel, degenen die even weinig ophebben met het klimaat als Baudet, zouden liefst ook op die gebieden korten.
Helaas kan Europa, laat staan Nederland, in zijn eentje de klimaatverandering stoppen. Daarvoor moeten alle grote landen meedoen, inclusief de Verenigde Staten en grote opkomende economieën als China, India en Brazilië. Dat mag er niet toe leiden dat wij ons terugtrekken achter de verhoogde dijken en afwachten, maar maakt het juist belangrijk om moed te tonen, de feiten onder ogen te zien, de toekomst bij de lurven te pakken en er alles aan te doen thuis en internationaal aan oplossingen te werken.

Ir. Mark Olsthoorn
Washington, DC

Chomsky

Just an ordinary Thursday. Discovered that Noam Chomsky was on campus to give a talk. I went, of course, and so did many others. Remarkably, most of them students, who had come to listen to an 83 year old philosopher. A big conference room was packed to the extent that the event had to be canceled if a significant number of people would not leave or migrate to a side room. It worked. From the side room I watched Chomsky en profil while I listened to his mumbling coming through the loudspeaker. Chomsky talked about grammar, body and mind. (It was a linguistics seminar.) He did that in a astoundingly clear, yet intelligent way, which probably explains his star status. It may be the same thing that makes young people flock around someone like Ron Paul. Chomsky's speech is much science - physics, chemistry, biology, philosophy, history - and a little opinion.
That is one thing I love about America: its size and culture allow an amazing collection of excellence to thrive. And sometimes, quite regularly actually, you get the chance to enjoy that.