Shell-CEO Ben van Beurden kan maar niet begrijpen waarom Shell geen geloofwaardigheid geniet in de discussie over de
transitie naar een klimaatneutrale energievoorziening. Dat zei hij onlangs tegen bedrijfsblad Venster. Het Financieele Dagblad (FD) berichtte erover op 8 januari jl.. Piet Briët, Mariska Weijer en ik hebben wel een idee
en schreven een brief aan de krant. Een verkorte versie verscheen op 19 januari. Hier het wat langere (en wat bijgewerkte)
origineel.
CEO Van Beurden verdedigt het bestaansrecht
van Shell in FD (8/1/2016) en verzucht: “Die geloofwaardigheid naar ons als bedrijf
terugbrengen, te worden gezien als een waardevol onderdeel van de oplossing en
een speler die een cruciale bijdrage kan leveren - dat vind ik het
moeilijkste”.
Zo moeilijk hoeft dat niet te zijn. Want zeg
eens eerlijk: is Shell niet nog steeds enigszins een nationaal icoon, te
vergelijken met het Nederlands elftal? Voor beide geldt dat we zo graag willen
dat ze het goed doen, dat we er trots op kunnen zijn. Bij falen is het
fluitconcert oorverdovend; bij winst daarentegen, staan we met open armen
klaar. Maar Shell lijkt maar niet te willen winnen.
Ja, Shell kent het energiesysteem als de
beste. Met zijn kennis en omvang kan Shell veel betekenen voor de transitie
naar een klimaatneutrale energievoorziening. Maar elk van de meeste recente
energiescenario’s die Shell uitbracht leidt tot meer opwarming dan de 2ºC die
de wereld in Parijs heeft afgesproken. De boodschap: Shell gelooft er niet meer
in en het is niet zijn verantwoordelijkheid.
Zo wordt het inderdaad moeilijk
geloofwaardigheid te herwinnen. Met ingenieursrealisme blijven wijzen op de
huidige afhankelijkheid van olie en gas ter legitimatie van exploitatie van
elke verdomde uithoek werkt vervreemdend. Zoals DSM-bestuurder Wientjes twitterde vanuit Davos: “het gaat er niet om de toekomst te voorspellen, het gaat
erom haar te realiseren.” Shell is iets te groot om “Calimero”
te spelen.
De keuze is gemaakt – zie Parijs,
Energieakkoord – de toekomst is CO2-vrij, efficiënt en hernieuwbaar. Hernieuwbare energie
is schoon, creëert banen, groeit en functioneert als katalysator van buur- en
burgerschap. Fossiele energie kent steeds meer problemen, zoals lekkage
(Californië), aardbevingen (Oklahoma, Groningen), verwoesting van landschap
(teerzanden Canada), ecosystemen (BP olielek), en opwarming ten gevolge van de
CO2-uitstoot.
Uiteraard gaat de transitie niet van
vandaag op morgen, en natuurlijk zijn we dankbaar voor de welvaart die decennialange
innovatie in opsporings- en exploitatietechnieken ons heeft gebracht. En het moet
gezegd: Shell vraagt al enige jaren om een hogere CO2-prijs. Evenwel zijn ondertussen
de “potjes” voor duurzame energie “van het vuur” gehaald, zoals ex-CEO Jeroen
van der Veer pleegde te zeggen, en worden, het mantra prevelend dat “de wereld
olie en gas nodig blijft hebben,” de miljarden naar megalomane investeringen in
de Pool- en diepzee geschoven. De regen aan debacles in de sector zijn echter
een teken aan de wand dat de welvaartswinst voortaan van elders moet komen.
We kijken daarom wat bedroefd toe hoe Shell
ondanks een serie gevoelige nederlagen blijft vasthouden aan een verouderd
spelsysteem en de marge om een nieuwe weg in te slaan ziet verdampen. We zouden
graag weer geloven in Shell (net als in Oranje). Dat begint wat ons betreft met
een scenario dat de klimaatverandering voldoende beperkt en een innovatie- en
investeringsagenda die laten zien dat het menens is.
Piet Briët, Amsterdam
Mark Olsthoorn, Grenoble
Mariska Weijer, Utrecht
No comments:
Post a Comment