Thursday, January 21, 2016

Ook wij wensen Shell geloofwaardigheid

Shell-CEO Ben van Beurden kan maar niet begrijpen waarom Shell geen geloofwaardigheid geniet in de discussie over de transitie naar een klimaatneutrale energievoorziening. Dat zei hij onlangs tegen bedrijfsblad Venster. Het Financieele Dagblad (FD) berichtte erover op 8 januari jl.. Piet Briët, Mariska Weijer en ik hebben wel een idee en schreven een brief aan de krant. Een verkorte versie verscheen op 19 januari. Hier het wat langere (en wat bijgewerkte) origineel.

CEO Van Beurden verdedigt het bestaansrecht van Shell in FD (8/1/2016) en verzucht: “Die geloofwaardigheid naar ons als bedrijf terugbrengen, te worden gezien als een waardevol onderdeel van de oplossing en een speler die een cruciale bijdrage kan leveren - dat vind ik het moeilijkste”.
Zo moeilijk hoeft dat niet te zijn. Want zeg eens eerlijk: is Shell niet nog steeds enigszins een nationaal icoon, te vergelijken met het Nederlands elftal? Voor beide geldt dat we zo graag willen dat ze het goed doen, dat we er trots op kunnen zijn. Bij falen is het fluitconcert oorverdovend; bij winst daarentegen, staan we met open armen klaar. Maar Shell lijkt maar niet te willen winnen.
Ja, Shell kent het energiesysteem als de beste. Met zijn kennis en omvang kan Shell veel betekenen voor de transitie naar een klimaatneutrale energievoorziening. Maar elk van de meeste recente energiescenario’s die Shell uitbracht leidt tot meer opwarming dan de 2ºC die de wereld in Parijs heeft afgesproken. De boodschap: Shell gelooft er niet meer in en het is niet zijn verantwoordelijkheid.
Zo wordt het inderdaad moeilijk geloofwaardigheid te herwinnen. Met ingenieursrealisme blijven wijzen op de huidige afhankelijkheid van olie en gas ter legitimatie van exploitatie van elke verdomde uithoek werkt vervreemdend. Zoals DSM-bestuurder Wientjes twitterde vanuit Davos: “het gaat er niet om de toekomst te voorspellen, het gaat erom haar te realiseren.” Shell is iets te groot om “Calimero” te spelen.
De keuze is gemaakt – zie Parijs, Energieakkoord – de toekomst is CO2-vrij, efficiënt en hernieuwbaar. Hernieuwbare energie is schoon, creëert banen, groeit en functioneert als katalysator van buur- en burgerschap. Fossiele energie kent steeds meer problemen, zoals lekkage (Californië), aardbevingen (Oklahoma, Groningen), verwoesting van landschap (teerzanden Canada), ecosystemen (BP olielek), en opwarming ten gevolge van de CO2-uitstoot.
Uiteraard gaat de transitie niet van vandaag op morgen, en natuurlijk zijn we dankbaar voor de welvaart die decennialange innovatie in opsporings- en exploitatietechnieken ons heeft gebracht. En het moet gezegd: Shell vraagt al enige jaren om een hogere CO2-prijs. Evenwel zijn ondertussen de “potjes” voor duurzame energie “van het vuur” gehaald, zoals ex-CEO Jeroen van der Veer pleegde te zeggen, en worden, het mantra prevelend dat “de wereld olie en gas nodig blijft hebben,” de miljarden naar megalomane investeringen in de Pool- en diepzee geschoven. De regen aan debacles in de sector zijn echter een teken aan de wand dat de welvaartswinst voortaan van elders moet komen.
We kijken daarom wat bedroefd toe hoe Shell ondanks een serie gevoelige nederlagen blijft vasthouden aan een verouderd spelsysteem en de marge om een nieuwe weg in te slaan ziet verdampen. We zouden graag weer geloven in Shell (net als in Oranje). Dat begint wat ons betreft met een scenario dat de klimaatverandering voldoende beperkt en een innovatie- en investeringsagenda die laten zien dat het menens is.

Piet Briët, Amsterdam
Mark Olsthoorn, Grenoble
Mariska Weijer, Utrecht

No comments:

Post a Comment