Saturday, October 28, 2006

rariteitenkabinet

In voorbije weken las ik het nieuwe boek van Midas Dekkers, "lichamelijke oefening". Ik was erg nieuwsgierig gemaakt door de aandacht die het boek kreeg in de media: het zou sport belachelijk maken, onzin verklaren. Als iemand die behoorlijk wat tijd in sport steekt, zich geregeld over straat begeeft in een strakke broek en wittte schoentjes, is zo'n boodschap intrigerend. Zou Dekkers me recht in het gezicht uitlachen? Fijntjes legt hij uit dat er geen enkel onderzoek is dat onomwonden aantoont dat sport goed is voor je gezondheid, dat je er langer van leeft, of dat het ziekten helpt voorkomen. Dieren hebben het begrepen, die sporten niet. De Olympische Spelen (ik droom nog altijd daar aan mee te doen)? Eén groot rariteitenkabinet! Specifieke kwaliteiten van de winnaars, zijn niets anders dan aangeboren afwijkingen. Het zijn de freaks die de medailles oogsten. Een marathonloper is goed voor de marathon, maar zodra het koud wordt legt hij als eerste het loodje. En help je de mensheid vooruit door harder te trainen? Nee, een volgende generatie moet gewoon opnieuw beginnen. Wat wel blijvend is, zijn de steeds geavanceerdere sportuitrusting, de technologie, de trainingsmethoden, vruchten van geestelijke oefening. Zouden we daar niet onze tijd in moeten stoppen? Ik moet toegeven dat ik serieus een beetje ontdaan was door het boek. Ik kon niet verhinderen m'n eigen sportactiviteiten te relativeren. Prompt sloeg ik een rondje hardlopen over. Is er dan niets goeds aan sport? Dekkers accepteert één reden om aan sport te doen: voor je plezier. Gelukkig. Je lijf, het vehikel van je geest, moet je wel een beetje onderhouden, anders krijg je te maken met botontkalking en verdwijnen je spieren, maar veel is daar niet voor nodig. Wat wandelen en een beetje huishoudelijk werk is al voldoende, meer dan 2000 kCal/week heeft niet veel zin. Maar het probleem is: dat halen veel van ons al niet meer! Hoe meer de machines ons het werk uit handen nemen, des te meer zweten we in de sportschool. Naast relativering van sportverdwazing, biedt het boek ook veel informatie over de menselijke machine, de sportgeschiedenis en de evolutie. Zeer aan te raden, als je de spiegel kan verdragen.

Monday, October 16, 2006

Amsterdam Marathon: 2:44:59

De spieren in mijn benen kan ik stijver voelen worden. Het is de kater van een zelfopgelegde kwelling waar ik geen spijt van heb. Gister liep ik mijn tweede marathon, in Amsterdam. Vrijdag had ik me dan toch maar ingeschreven voor de 42 km. Het zou immers mooi weer worden en ik zou gewoon meedoen voor de ervaring. Met het gebrekkig aantal km voorbereiding zou ik toch niet in staat zijn de tijd van Rotterdam te verbeteren. Maar, ondanks kou voor de start en wind op het parcours liep ik in 2:44:59 naar de finish! Deze keer had ik het beter ingedeeld. Zie het gelopen schema: http://evenementen.uitslagen.nl/2006/amsterdammarathon/graph.png?s=1481&t=nl Merijn liep de 10km en kijk hier, ze kan nog lachen als ze na 48'21'' over de finish komt!

Klimaatsceptici grijpen naar vals spel

Het debat over klimaatverandering wordt nog steeds vertroebeld door wanhopige sceptici, die inmiddels slechts nog hun toevlucht kunnen nemen tot oneigenlijke kritiek. Dat werd weer eens geïllustreerd door een artikel in NRC Handelsblad van Karel Knip op 10 oktober jl. n.a.v. de première van de film "An Inconvenient Truth" van Al Gore in Nederland. Het verwijt van Karel Knip dat Gore het spoor helemaal is kwijtgeraakt is overdreven en onterecht. Strikt formeel zijn de kritiekpunten van Knip op het verhaal van Gore niet onjuist, maar wel erg suggestief en vertekenend. Gore zou beweren dat ijs van de zuidpool bewijst dat hoge CO2-concentraties leiden tot hogere temperatuur. Maar Gore maakt slechts een kwalitatief punt, dát er correlatie bestaat tussen CO2-concentratie en temperatuur, niet welk oorzakelijk of kwantitatief verband. Knip beweert dat het duizenden jaren geleden andersom was, CO2 volgde temperatuurstijging. Helaas, het ligt complexer: eerst steeg de temperatuur, 800 jaar later volgde de CO2-concentratie, die op zijn beurt het broeikaseffect versterkte en verdere opwarming veroorzaakten. Je kunt Gore niet verwijten dat hij in een populaire verhandeling niet alle wetenschappelijke nuances weergeeft. Knip bagatelliseert de effecten van klimaatverandering. Natuurlijk, er bestaat nog veel onzekerheid over de impact, en misschien kan je ze nog bescheiden noemen, maar daar gaat het Gore juist om: zijn pleidooi is erop gericht tot actie op te roepen om de effecten bescheiden te houden, nu het wellicht nog mogelijk is. Recent onderzoek waarschuwt dat de drempel van onomkeerbaarheid, waarvoorbij grootschalige veranderingen met veel impact in op gang komen, al erg dichtbij is. Wachten op volstrekte zekerheid is weglopen voor verantwoordelijkheid. De muggenzifterij van Knip werpt slechts een rookgordijn op rond de essentie van het betoog. Dat betoog staat als een huis. Serieuze kritiek is een essentieel onderdeel van wetenschap, maar met dit artikel levert Knip geen zinnige bijdrage aan de discussie.

Friday, October 06, 2006

Al Gore, Nova en klimaatverandering

Vanavond heb ik me zitten verbijten bij de uitzending van Nova Politiek. Daarin stond het klimaatprobleem centraal en waren PvdA-kamerlid Diederik Samson, staatssecretaris van milieu Pieter van Geel en wetenschapsjournalist Simon Rozendaal uitgenodigd om erover te praten n.a.v. de premiere van de film van Al Gore ("Een Ongemakkelijke Waarheid"). (De uitzending is na te zien op http://www.novatv.nl/.) Het was het gesprek van de gemiste kansen. Klimaatcynicus Van Rozendaal had geen enkel geldig argument om zijn otkenning van menselijk klimaatverandering te onderbouwen; hij ontpopte zich als gelovig in zijn ongeloof. Helaas lieten Samson en Van Geel de kans liggen zijn verhaal onderuit te halen. Van Geel liet daarnaast nog de kans missen de urgentie en ernst van het probleem, waarmee hij het belang van zijn beleidsterrein had kunnen sterken in aanloop naar de volgende kabinetsperiode. Ik snap dat hij zijn huidig beleid moet verdedigen, maar zonder daarop af te dingen had hij de kans kunnen grijpen. Samson kwam verder. Hij stelde dat, of je gelooft in klimaatverandering of niet, er meer redenen zijn waarom we haast moeten maken met een duurzame energievoorziening, dat is wat nodig is. Hier had hij een stap verder kunnen gaan en de directe betekenis van een duurzame energievoorziening voor leefbaarheid in Nederland kunnen noemen. Terecht wees hij er wel op dat het klimaatprobleem juist ook vele kansen biedt voor Nederlandse bedrijven, dat we gebruik moeten maken van onze comparatieve voordelen, waarmee we onszelf en anderen kunnen helpen. Iets wat vaak vergeten wordt. De discussie bleef hoofdzakelijk beperkt tot Nederland. Slechts Samson wees even op de gevolgen voor andere delen in de wereld, die met dezelfde zeespiegelstijging te maken krijgen, maar lang niet zoveel middelen hebben als wij om zich er tegen te beschermen. In een fragment van een jaar geleden hekelde Pieter Winsemius het meelopende karakter van de Nederlandse politiek t.a.v. Europa. "Als je vindt dat anderen niet genoeg doen, moet je ze proberen mee te laten doen i.p.v. je aan te passen." En dat is een boodschap die ook de spelers in het Nederlandse energieveld zich aan kunnen trekken, want daar heerst eenzelfde instelling. "Ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country." (JFKennedy). En voor country, kan je ook Europa invullen, of de wereld. De film van Al Gore heb ik in augustus in de VS gezien. Ik wil iedereen aanraden hierheen te gaan, want je krijgt een coherent beeld van de huidige inzichten in klimaatverandering. Ook al is het nogal Amerikaans gepresenteerd, dat is echter geen reden de boodschap af te doen als doemscenario. Je zou het zo kunnen zien: het zijn de voetstappen van de deurwaarder op het tuinpad die namens kredietverstrekker moeder natuur het verstrekte krediet komt opeisen. En niemand weet hoe hoog de rente is.